De oorspronkelijke uitdrukking voor grens (gebul) betekent: „een gedraaid touw" naar het snoer, dat voor uitzetten (strek ken) der grenzen werd gebruikt. Landmeters in de Talmud» De Talmud zegt: de landmeter moet met zijn gehele kracht het touw spannen en (zo) meten. De oorspronkelijke betekenis van de Arameesche uitdrukking masöha, het Arabische massah, het Assyrische masihanu is steeds: touwspanner. Het meetsnoer heet mesiha, evenals: een oppervlak. Betreffende de uitoefening van het landmeterswerk zijn in de Talmudische bronnen verscheidene regels gesteld. „Die Pflöcke der Zelte und die Pflöcke der Seilspanner empfangen die levitische Unreinheit. Die Kette der Seilspan ner empfangt die levitische UnreinheitDie Kette der Dokumente empfangt nicht die levitische Unreinheit, die der Seilspanner jedoch wird unrein. Rabbi Asi sagt: man misst nur mit einem Seile aus Palmen- bastRabbi Josua ben Hanania sagt: Es gibt kein bes- seres (Zeug) zum messen als eiserne ketten, aber was können wir tun, wenn die Tora sagt: Und in seiner Hand war ein Messseil. Es steht ja auch: Und in der Hand des Mannes war ein Messrohr. Das war für die Tore." Volgens Rabbi Jozef zouden er drie touwsoorten geweest zijn, onderscheidenlijk gemaakt uit biezen, uit wilgetwijgen en uit vlasDie vlassnoeren werden bij het meten gebruikt. Een andere bepaling zegt, dat de maat voor „inlijving" en die der Sabbathgrenzen gelijk is. Het „Wörterbuch über die Talmudim", III, blz. 611 noemt nog een methode van opmeting bij stadsgrenzen: „wenn einige Hauser einer Stadt vorstehen und andere ein- warts gebaut sind, so zieht man die Messschnur von den vor stehenden Gebaüden zu den anderen vorstehenden Gebaüden und schliesst den dazwischen liegenden, leeren Raum ein, so dass dieser mit zum Bereiche der Stadt gehort." Voor zo'n ingesloten ruimte bestond in het Hebreeuws een aparte naam: de inschakeling, de stadsvergroting. De Sabbathgrenzen lagen 2000 ellen buiten de stad. Verder mocht men op de Sabbath niet gaan. Over het uitmeten van die grenzen spreken de teksten op vele plaatsen. Er was voorgeschre ven, dat de uitmeting mocht plaats hebben noch met een „Faden", noch met een „Binsenseile", maar alleen met het meettouw van vlas. De lengten van deze meetsnoeren waren verschillend. Hierover zegt Rabbi Simon ben Gamaliel: ook het (meetsnoer) der touw- 213

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1950 | | pagina 9