9. Overige factoren, zoals nachtvorst insecten, wildschade enz.
De invloed al dezer factoren wordt in één schattingswaarde
vastgelegd. De Zwitser noemt deze wijze van schatten het
„Pauschalverfahren".
Men begint bij de rand van het dorp en zoekt hier de beste
grond op. Heeft men deze gevonden dan wordt de hoogste
schattingswaarde op een paal geschreven en deze naast het gat
in de grond geslagen. Daarna worden de waardeklassen over het
overige gebied bepaald, waarbij men per hectare 2—3 of meer
gaten graaft en op de er naast ingeslagen palen de waarde
schrijft. De gaten blijven open liggen, opdat iedere eigenaar
zich persoonlijk kan vergewissen van de bodemkwaliteit en de
bijbehorende schattingswaarde en deze met de andere waarden
en kwaliteiten kan vergelijken. De secretaris bepaalt de plaats
der proefgaten en tekent ze aan op de schattingskaart tezamen
met de schattingswaarde. (Een proces-verbaal van classificatie
van de grond wordt niet vereist.)
Is men hiermede klaar, dan begint het tweede gedeelte van de
schatting: de detailschatting, waarbij de grenzen tussen de waarde
klassen worden bepaald en eventueel nieuwe klassen worden
ingeschakeld. In het algemeen wordt de waarden der klassen in
centimes per m2 opgegeven en bedraagt het verschil tussen 2
opeenvolgende klassen in de regel 2 centimes „Rappen").
Men werkt graag „precies" en schakelt liever een klasse meer
in, dan een gemiddelde waarde van het geheel op te geven.
Laatstgenoemde gang van zaken leidt volgens Zwitserse opvat
tingen maar tot misverstanden en bezwaren.
In verband met de vochtigheidstoestand van de bodem en
met de begroeiing wordt slechts in de maanden Maart en April
en van midden September af tot de eerste vorst of sneeuwval
geschat.
In het Zwitserse heuvelland wordt per dag 20—30 ha geschat.
De ter visie legging van de uitkomsten der schattingen vindt
plaats op ongeveer gelijke wijze als in Nederland.
De uiteindelijke behandeling der bezwaren geschiedt evenwel
in het algemeen niet voor de rechtbank, maar voor een landbouw
kundig scheidsgerecht. (In Kanton Zürich, Kanton Schaffhausen e.a.)
Tot zover deze aantekeningen omtrent het schatten van de
grond bij ruilverkavelingen, waarbij onze methode met die in
Zwitserland werd vergeleken en een lans voor de laatste werd
gebroken.
Hoewel de toestanden daar geheel anders liggen dan bij ons
en dikwijls juist niet vergeleken kunnen worden, is het toch altijd
wel goed ons oog eens te richten op het buiten onze directe
interessensfeer liggende buitenland en kennis te nemen van wat
en hoe anderen het daar doen. En dan kunnen we op het gebied
146
