vermogen is 12 m3 per seconde, zodat het tot de zeer sterke elec-
trische gemalen mag worden gerekend), moest dit blok zo groot
gehouden worden. Het zou onmogelijk zijn, zulke enorme onkosten
om te slaan over een kleine oppervlakte.
Over enkele jaren (reeds aan het einde van 1953 kunnen hopelijk
de eerste nieuwe kavels in gebruik zijn genomen) moeten zo mogelijk
ook enkele duizenden ha komgronden in gebruik worden gesteld.
Hier zeker kan de productie door weloverdachte cultuurtechnische
maatregelen sterk worden opgevoerd, al zijn de fundamentele
eigenschappen van de grond slecht.
Men rekent dan ook op een verhoging van de productiviteit
met 2025
De wenszittingen, de ontsluiting en ontwatering*
Als de 4233 boeren-eigenaren hun wensen met betrekking tot
de nieuwe grond hebben kenbaar gemaakt, kan aan de hand van
dat overleg een definitief plan voor toedeling van de nieuw te
vormen kavels worden opgesteld.
Na de tervisielegging zijn dan nog reclames mogelijk.
Betere ontsluiting en ontwatering zijn enkele van de doelstel
lingen, ook van deze grote ruilverkaveling. Alleen al met de ont
sluiting van dit gebied is een bedrag van meer dan vier millioen
gulden gemoeid. Het gehele project kost rond dertien millioen.
Maas en Waal krijgt 125 km nieuwe verharde wegen naast
verscheidene km verbeterde bestaande wegen.
Er was voor de ontwatering een oud plan van de Nederlandse
Heidemaatschappij, dat o.m. het aantal gemalen reduceert tot één.
Na de ruilverkaveling zullen van de thans werkende zeven
gemalen nog slechts twee over zijn, nl. het reeds genoemde te
Alphen en een oud gemaal bij Appeltern, dat ook op de Maas
loost en thans vergroot zal worden.
Naar dit laatste wordt de hoofdtocht gegraven. Deze sloot loopt
midden door het te bewerken gebied en wordt in de buurt van het
gemaal 20 m breed. De meeste overige waterleidingen sluiten hierop
aan.
Blijkens mededelingen van Ir. ter Brugge (zo lezen wij in de
Arnh. Courant) worden door de Komgrondcommissie pogingen in
het werk gesteld om speciale gelden voor de bouw van nieuwe
boerderijen te verkrijgen. Indien men nieuwe bedrijven zou stichten
in de komgronden en bestaande bedrijven van de dijk overplaatste
naar het binnenveld, zou de productie zeker meer dan 25 kunnen
worden verhoogd.
De Verkavelingscommissie verstrekt subsidie voor aansluiting
van de boerderijen aan waterleiding en electrisch net.
De belangrijkste weg (de Van Heemstrabaan), die de ruil-
50
