Samenvattende rapporten werden in de bureaux van strategus
en basilico-grammateus opgemaakt ten behoeve van de hoge
regeringsambtenaren van Financiën, die aan de hand hiervan hun
belastingbegroting vaststelden. We kennen deze samenvattende
rapporten niet, maar Papyrus Rylands II 216 en 384 bevatten de
resultaten van de inspectie van een gehele gouw, gerangschikt naar
toparchieën en dorpen. Die rapporten zouden een dergelijk doel
gehad kunnen hebben.
Wel weten we, dat de comogrammateus voor zijn eigen informatie
een kopie van de belastinglijst bezat. Ook bestonden er kopieën
van kadastrale lijsten in de centrale archieven van de desbetreffende
gouw en in het regeringsarchief te Alexandrië.
Waarschijnlijk hield de comogrammateus zijn kadaster bij, voor
zover dit verandering van eigenaar of bezitter van de grond
betrof120). Deze wijzigingen werden ter kennis gebracht van de
bibliophylaces van de gouw en, na instelling van dat speciale
archief, aan de bibliotêkê egktêreon (fkpXtoÖVjxY] èyxtrjaetov)de
ambtenaar van het gelijknamige bureau voor onroerende goederen
(D.: besitzamt), waar o.m. ook alle stukken omtrent hypothecaire
leningen werden bewaard. De notarissen waren (later) verplicht,
die akten in te zenden. Omtrent de verplichting tot en de bijzon
derheden van deze kennisgevingen is ons niet veel bekend.
Hoewel het zeker is, dat de zoeven genoemde ambtenaar niet
onmiddellijk bij het kadaster was geïnteresseerd, konden natuurlijk
de daar bekende inlichtingen direct of indirect door de comogram
mateus onderzocht worden, voorzover dit de eigendommen aanging,
welke in zijn eigen kadaster waren opgenomen 120») 121).
De bibliophylaces zal waarschijnlijk evenzo toegang gehad heb
ben tot het kadaster, teneinde te kunnen nagaan of een ingeschre
vene het recht had, gegeven grond over te dragen.
De omslachtige methode, om van de overdrachten van eigendom
op de hoogte te blijven noodzaakte wel tot een ter beschikking
stellen van algemene belastinglijsten op bevel van de prefect.
Ook een speciaal gebouwenkadaster werd door de scribes van
dorpen en steden aangehouden. Von Woess onderzocht uit de
Berlijnse verzamelingen van Griekse documenten o.m. papyrus
B.G.U. I. 186, waar we waarschijnlijk zo'n kadaster aantreffen en
ook hier kon deze schrijver wijzen op een algemeen onderzoek, dat
van tijd tot tijd nodig was om de eigendom te verifiëren.
35
120Eger, Zum Agyptischen Grundbuchwesen in römischer Zeit.
120a) Von Woess, Untersuchungen über das Urkundewesen und den Publizi-
tatschutz im römischen Agypten, opgenomen in Münchener Beitrage zur Papyrus-
forschung, deel VI.
121) Flore, Aegyptus VIII (1927).
122) Sherm. Le Roy Wallace, Taxation in Egypt from Augustus to Diocletian,
Princeton University Press, 1938.
