heen naar het richtpunt. Hiermede heeft men zichzelf dan een zeer simpele vizierinrichting verschaft. Het spreekt wel vanzelf, dat men voor landmeetkundige doel einden naar een nauwkeuriger vizierinrichting heeft gezocht en deze toen heeft gemaakt in de vorm van een kijker. Het draadje werd hierbij vervangen door een stevige liniaal en wel zó, dat men de zijkant van de liniaal ongeveer evenwijdig liet lopen aan de vizierlijn van de kijker. Terzijde van de om een horizontale as draaibare kijker bevindt zich dan nog een verticale rand, waarop men de hellingshoek of elevatie van de vizierlijn kan aflezen. Binnen in de kijker bevinden zich een paar afstandsdraden, waarmede men op een verticaal geplaatste baak het baak-interval kan bepalen, waaruit dan de afstand is af te leiden. In figuur 1, ontleend aan de prospectus J 46 van de Zwitserse fabriek voor precisie-instrumenten en optiek ,,Kern en Co A.G." te Aarau is een dergelijk planchet met vizierliniaal in zijn oorspron kelijke vorm met de nodige utensiliën, zoals buisniveau, kompas naald, schietlood met haak, steekpasser, tachymetrische rekenliniaal, transversaalschaal, papierhouders en baakniveau weergegeven. Bij een 27-voudige vergroting kan men met dit instrument tot op een afstand van 300 m de centimeters op de baak aflezen; de decimeters kunnen nog worden afgelezen tot op 800 m, waarbij dan de centimeters worden geschat. Bij dit en alle overige in de praktijk voorkomende nieuwere instrumenten heeft men de kijker-inrichting zodanig geconstrueerd, 40 Fig. 1

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1952 | | pagina 8