W. KOOPMANS:
Een koopcontract uit de tijd van Pfolemeus II
In het oude Egypte werd het cultuurgebied o.m. verdeeld in
hooggelegen land met machinale" bevloering en laaggelegen land
(de ,,eilanden"), dat regelmatig door de Nijl overstroomd werd.
Zowel op verscheidene ostraka (potscherven, welke in vele
Oosterse landen en ook in Athene bewust als schrijfmateriaal wer
den gebruikt naast leer, linnen, hout en kalksteen) als op papyri
zijn beide soorten land het onderwerp van diverse rechtshande
lingen. De duizenden teksten en originelen, door U. Wilcken ver
zameld in zijn ,,Griechische Ostraka aus Egypten und Nubiën",
herinneren er ons aan, dat het kadaster een zeer bekend instituut
was en de landmeetkunde alom werd toegepast bij het vaststellen
van oppervlakten ten behoeve van grensaanduidingen en verkoop
van gronden.
Het revisiemateriaal werd vooral verzameld tijdens de jaarlijkse
inspectietochten, de episkepsis.
Uit verschillende commissierapporten blijkt ons, dat vooral ook
de bepaling der juiste ligging van dijken en dammen aan de voort
durende zorg van de Egyptische landmeters was toevertrouwd.
De landmeter, die in een inspectie-commissie was opgenomen,
reisde soms maandenlang met de gouw-ambtenaren mee (B.G.U.
12, B.G.U. 490), waarbij b.v. in het gebied Themistes in de gouw
Arsinoé alle dammen en waterbouwkundige beschermingsobjecten
bekeken werden met het voornemen, deze op te meten. Blijkens
diverse papyri werd daarbij van meetsnoeren gebruik gemaakt.
Op andere ostraka vinden wij kwitanties voor betaalde belas
ting, waarop meermalen de zinsnede: ,,voor de door landmeting
vastgestelde grondbelasting" voorkomt.
Ook op ostraka dus vinden wij de in vorige artikelen geuite
mening bevestigd, dat men bij wijzigingen van de bezitstoestand
van onroerend goed mededeling moest doen aan de bureaux van
het Kadaster, waar een en ander in de diastromata werd in
geschreven.
57
wijzing, vererving of op welk een wijs ook verkregen wordt, dit ene kind zich
met name moeten laten te boek brengen en daardoor weer een jaar huur tot
geschenk aan de eigenaar betalen met daarenboven het geschenk op het trouwen
staande, indien dit kind bij de inboeking gehuwd mocht zijn.
9. Indien de beklemming tengevolge testamentaire beschikking wordt geërfd
of verkregen door iemand, geen erfgenaam volgens de wet van de overleden
meier of overleden meierse, zullen er drie jaren huur tot geschenk aan de
eigenaar moeten worden betaald voor het inboeken van de nieuwe meier of de
nieuwe meierse met daarenboven het geschenk op het trouwen staande, indien
de nieuwe meier of meierse gehuwd mocht zijn of vóór de inboeking komt te
huwen"
