H. T. KAMPHUIS:
I. Boer Hzn. en ziin strijd voor een rechts
geldig Kadaster
Bovenstaande uitspraak is van een der meest markante figuren
uit de geschiedenis van ons Kadaster. In de strijd voor een rechts
geldig Kadaster heeft de landmeter later ingenieur-verificateur
van het Kadaster L Boer Hzn. in het voorste gelid gestaan.
Wij hebben ons tot taak gesteld de geschiedenis van deze strijd
in dit artikel vast te leggen. Daarbij zullen wij ons tot de hoofd
zaken moeten beperken. Een volledig en gedetailleerd overzicht
zou te veel plaatsruimte vergen.
Boer begon met in de „Economist" (Mei, Juni, Juli 1881) een
studie over de juridische en technische grondslagen van een rechts
geldig Kadaster te publiceren. Deze artikelen gaven vorm en leven
aan een beeld, dat reeds velen in de kadastrale wereld min of
meer vaag voor de geest stond. Dit beeld is naar onze mening
gevormd door de eisen, die overheidsorganen en particulieren in
de loop der jaren aan het Kadaster gingen stellen.
Geschiedenis»
In dit verband moge hier de geschiedenis van het Nederlandse
Kadaster in het kort volgen:
Reeds in de vijftiende eeuw bestonden er registers, waarin alle
gronden of huizen zijn aangetekend ten behoeve van de heffing
der verponding: een eerste vorm van een kadaster.
Deze registers bleven lange tijd bekend onder de naam kohieren
Daar overdracht van eigendom in de 17de en 18de eeuw tussen
komst van het openbaar gezag vereiste, konden later ontstane
veranderingen in de persoon van de eigenaar gemakkelijk in het
kohier aangebracht worden.
De veranderingen in de eigendommen werden op het kohier
bijgehouden voor zoveel betreft de stichting of de afbraak van
gebouwen. Ook verandering in bestaande huizen gaf daartoe
aanleiding.
Bezwaren tegen de ongelijkmatigheid van deze verpondingen
werden aanleiding tot een herziening van de wijze van omslag
in de Meyery van Den Bosch (Besluit van 31 December 1787).
Hier werd aan landmeters opgedragen het terrein op te meten,
in kaart te brengen, de percelen te nummeren, hun grootte te
berekenen, en deze gegevens te verzamelen in een register. Na vol-
18
„Belanghebbenden verkeren in de waan, dat
hun rechten door het Kadaster verzekerd zijn."
(Aphorisme van I. Boer Hzn.)
