beschikkingsbevoegdheid, moet daarnaar dus een onderzoek worden ingesteld, dat dikwijls langdurig en kostbaar is en bij elke overdracht en bezwaring moet worden herhaald. De daaraan verbonden kosten drukken onevenredig zwaar op de kleine eigenaar. Het onderzoek geeft geen volstrekte zekerheid, dat een verkoper onbeperkte beschikkingsbevoegdheid heeft, dat de doorgehaalde hypotheken werkelijk zijn vervallen, dat er geen erfdienstbaarheden zijn, die de waarde van de grond verminderen. De koper is niet in staat zelf dat onderzoek in te stellen; hij is afhankelijk van de hulp van een notaris of zaakwaarnemer, die er voor betaald moet worden, doch die voor de resultaten van het onderzoek niet verantwoordelijk zijn en door de belanghebbende niet gecontroleerd kunnen worden. Ook al is het gevaar voor uitwinning gering, men weet niet waar en wanneer het zich zal openbaren, het is dus oorzaak van algemene onzekerheid Onderzoek onder een positief stelsel. Boer stelt tegenover het voorgaande, dat men onder een positief stelsel slechts eenmaal een gelijksoortig onderzoek heeft in te stellen, namelijk bij de invoering van het grondboek. De ervaring leert, dat de daarvoor noodzakelijke vergelijking van de titels, onderling en met de toestand op het terrein, de ter visielegging van het voorlopige resultaat, de kennisgevingen aan en de oproeping van belanghebbenden, met gelegenheid tot inzage der stukken en tot reclame, voldoende waarborgen tegen onjuist heden verschaffen en dat de bestede moeite en kosten ruim beloond worden door de opheffing van allerlei twijfel en onzekerheid. De opmaking van een grondboek gaat gepaard met een grote schoonmaak en zuivering. Na de afkondiging, dat het grondboek van kracht is geworden, is de oude verwarde geschiedenis afgesloten. Door de openbare geloofwaardigheid van dat boek is voortaan het onderzoek naar gevaren voor uitwinning vervallen; immers dat gevaar bestaat niet meer voor derden. Om spoliatie of het ontstaan van nieuwe onzekerheid te voor komen, zijn intussen maatregelen nodig tegen dwaling en bedrog en tegen rechtshandelingen van onbevoegden. Deze bestaan in kennisgevingen aan belanghebbenden van elke boeking en in voorlopige aantekeningen (Vormerkung, Duitsland; caveat, Australië; prenotation, Frankrijk) wegens ingetreden verlies van handelings bevoegdheid van de gerechtigde en wegens verworven, doch nog niet openbaar gemaakte rechten. In beperkte mate worden zulke maatregelen ook door de Staat- commissie voorgesteld (B.W. artt. 720i, 720j, 720k, 517a, 1265a, F 35a, art. 61 der algemene maatregel van bestuur op de boek houding). Ook tegen boeking van erfgenamen met betwistbare aanspraken 64

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1954 | | pagina 16