We mogen hieruit concluderen, dat de verlenging, dus ook de
lineaire dilatatie, omgekeerd evenredig is met de doorsnede van
de band.
Uit nauwkeurige metingen werd de doorsnede van de band op
verschillende plaatsen bepaald.
Als gemiddelde werd hiervoor gevonden 0.02432 cm2;
PI
d. Resumerende krijgen we dusA 1 a "^-T.
r
Proefondervindelijk is bepaald, dat een stalen band, lang 1 m
met een doorsnede van 1 cm2, waaraan een gewicht hangt van
1 kg, m wordt uitgerekt.
2090300
Dit bedrag, de z.g. elasticiteitsmodulus of modulus van Young
is een voor een bepaald materiaal karakteristieke grootheid.
Meestal voert men een constante E in, zodanig dat a
In de techniek wordt E opgegeven in kg/cm2.
P 1
Gesubstituurd in A 1 a wordt dit
FE 1 FE
Indien we dus de lineaire dilatatie van een meetband willen
berekenen bij een bepaalde belasting, dan behoeven wij slechts de
belasting te delen door het product van de doorsnede en de
elasticiteitsmodulus.
Toepassing op de uitgevoerde metingen geeft 't volgende
theoretische resultaat =0.0001° m.
0.02432 X 2090300
Uit de metingen zouden wij vinden m 0.00012m,
een resultaat dat vrijwel overeenkomt met de theoretische waarde.
Het behoeft wel geen betoog, dat gezien de resultaten van het
hierboven verrichte onderzoek, het gebruik van de juiste spanning
b.v. bij het ijken van meetbanden van groot belang is te achten.
Een goed unster is daartoe een eerste voorwaarde. Indien n.l.
een spanningsfout wordt gemaakt van 3 kg bij 't gebruik van
een band van 50 m - en het is in de practijk gebleken, dat
zelfs bij goede voorzorsgmaatregelen deze afwijking geenszins
denkbeeldig is dan is de fout in het resultaat bij een doorsnede
van de band van 0.02432 cm2 per bandlengte als volgt:
3X 50 m 0.00295 m.
0.02432 X 2090300
Weliswaar een gering bedrag, doch groot genoeg om bij
54