In het Archontschap a) van Aristonymos.
Horos van het huis, verhypothekeerd ten behoeve van Nausistratos
van Eleusis. 200 drachmen.
Overeenkomstig het contract gedeponeerd bij Theodorus van
Oinoe.
Er is een proces bekend, waar Phanippos spreekt over de
eigendomsrechten van een landgoed. „Wat een enorm uitgestrekt
goed is dat", roept hij uit voor de rechtbank, nadat hij om de
bezittingen een rondwandeling maakte met vrienden, „maar ik
vond geen enkele horos". Het feit, dat hij deze wandeling met
getuigen maakte, op zoek naar (grens)stenen, zou er op kunnen
wijzen, dat men toen in Athene geen publieke archieven had voor
de registratie van vastgoed. Wij komen hierop in de loop van
dit artikel terug.
Op twee (grens)stenen in een landbouwdistrict werden soortge
lijke teksten gevonden luidende:
Horos van het land der broederschap van de Ekadeis. Niemand
mag, in welke vorm ook, op dit land een lening sluiten.
Niet overal zijn dergelijke vondsten gedaan, niet b.v. in Euboea,
in Samos, in Delos, waar Athene regeerde in de 4e eeuw v. Chr.,
niet ook in Priëne, waar Athene's constitutionele invloed juist in
de periode van de HOROS groot was, wel op de eilanden Syros,
Amorges en Naxos.
Het bezwaren van land en gebouwen was in Griekenland reeds
in de oudheid vrij algemeen; plaatsing van horoi echter als een
waarschuwing voor derden was gelocaliseerd. Buiten de invloeds
sfeer van Athene geschiedde het op geheel andere wijze.
De verlening van hypotheek is in het oud-Griekse recht een
van de meest delicate punten, zo oordelen bevoegden. Vóór
Solon was deze vorm niet bekend.
Daarna is hij ontstaan uit noodzaak, maar de invoering ge
schiedde geleidelijk. Heel lang was het een soort verkoop aan
de schuldeiser, met een recht voor de verkoper tot terugkoop.
In de 4e eeuw was dit gebruik in Athene sterk verbreid.
Van de gevonden Attische horoi zijn slechts 19 gedateerd. De
oudste is van 363 v. Chr., van de jongste ligt de datum tussen 267
en 259 v. Chr. Bij het onderzoek naar de datering zijn de problemen
vele. De stenen zijn vaak ruw gehouwen; zelfs het te beschrijven
vlak is niet steeds gepolijst. De spelling is armelijk. Men treft
verscheidene steenhouwersfouten aan.
130
a) De archont was in het oude Griekenland van de oudste tijden af tot diep in
het Romeinse Keizerrijk de heerser, leider van de Staat. (Gr.archein zz: heersen).
