belles lettres Demosthenes zegt dan ook, dat een familiegraf
op een goed betekent, dat dit particuliere grond was 3).
Verscheidene auteurs vertellen van de grondverdelingen bij pas
gestichte steden (Diodorus V, 59 en XII 11Homerus in Odyssee
VI, v. 10—11). Plato deelt mee, dat de Doriërs, zodra zij meester
waren van de Peleponesus, een verdeling van de gronden tot
stand brachten. Dit waren geen periodieke, door de traditie opge
legde verdelingen. Ook is de gedachte aan voorgeschreven jaar
lijkse verdelingen aan deze publicatie niet verbonden.
Wel ziet men hier, evenals dat in Egypte het geval was, sterk
sprekende verschillen. Vergelijkt men op het punt van de grond
eigendom de tijd van Lycurgus met die van Aristoteles, die leefde
in de 4e eeuw v. Chr., dus vier eeuwen later, dan springen die
verschillen in het oog.
Een rechtsregel geldend zowel voor Sparta als voor Athene en
het oude Rome was, dat slechts de burger grondeigendommen
kon bezitten (in Sparta alleen de Spartanen).
In zijn „Philosophie des Grecs", blz. 320, verwijst E. Zeiler dan
ook naar het rijk der fabelen „tout ce que racontent des historiens
anciens sur la communauté des biens en bij Jamblique 4) en
bij oudere onderzoekers vindt men verscheidene voorbeelden van
particulier bezit, waarbij ik o.m. denk aan de beroemde athleet
Milon uit de 6e eeuw v. Chr., die een eigen huis bezat. Als we
bij deze nog voegen de bewijzen, die Paul Guiraud aanhaalt5),
dan is dit onderdeel naar onze mening voldoende besproken.
Zijn er misschien in Plato's „Wetten" aanwijzingen te vinden
omtrent de aan burgers toegedeelde gronden, over hun waarde
en de registratie? Het zou belangrijk kunnen zijn, als we langs
die weg ophelderingen kregen over de ordening van een wettelijke
staat in het verleden. Als een voorbeeld van registratie zouden
we noemen de inscriptie van het eiland Tenos van 300 v. Chr.
met een hele rij van landverkopen en de inscriptie van Halicar-
nassus, te stellen ongeveer 400 v. Chr. met 16 verkopen.
Oude vormen van publiciteit der transacties.
We kunnen de vormen van publiciteit van transacties bekijken,
om na te gaan, of een van die vormen leidt naar instituten, welke
met kadasters zijn te vergelijken. Van de tijd vóór onze jaartelling
is dit niet eenvoudig; voorzover het betreft de tijd tussen de 3e
en 6e eeuw vindt men in de Griekse steden o.m. de dwang, om
de koopovereenkomsten af te sluiten op de openbare markten,
123
