Daar ontmoeten wij een gedetailleerde meting van xpdoi xotioi, gedetailleerder dan elders. Aan deze verwant is misschien die van de papyrus Tebtynis 164, welke de Griekse vertaling bevat van een demotisch koopcontract uit de 2e eeuw v. Chr. Hier worden yjdoi rojzoi (twee percelen) met ellen gemeten. De oriëntering is dusdanig, dat van de 4 zijden der percelen de N. en Z. kant van West naar Oost worden gemeten, de W. en O. kant van Noord naar Zuid (blz. 95), terwijl volgens F. Luck- hard, Das Privathaus im ptolemaischen und römischen Agypten (Diss. Bonn 1914, blz. 3) de normale volgorde der percelenmeting Z.N.O.W. is. Men neemt aan, dat de ene groep door andere landmeters is gemeten als de tweede. In Griekenland vond men niets, dat lijkt op de landmeterscor poraties van het Romeinse rijk; de ogioxatdie men opdroeg de grenzen der gemeenschappelijke bezittingen aan te wijzen en af te palen, hadden slechts tijdelijk werk. Zij werden voor elk object afzonderlijk door de plaatselijke bevolkinggekozen Voor de competentie van deze personen had men respect (Inscr. juridiques XII, 1—8; II, 6 en 573; IV, 53; Hyperides, fragment 16), maar van officiële bevoegdheden is ons niets ge bleken en in die gemeenschap lijkt het ook overbodig ze te bezitten. In de „Studia Hellenistica" lezen wij over de epistates van het dorp in Ptolemeïsch Egypte de opmerking van de auteur Dr Emiel Lavigne 15) (de geschiedenis van dat, toen tot de machtigste rijken uit het Hellenistische tijdperk behorende, rijk der Ptolemeeën is bijzonder interessant), dat deze functionaris in de 3e eeuw v. Chr. steeds van Griekse afkomst was. Voor financiële aangelegen heden was hij namens de strateeg aanwezig bij verpachtingen van openbaar koninklijk goed. In de 2e eeuw was zijn macht bij de beslechting van burgerlijke geschillen groot. Het is bekend, dat ook bij onenigheid over de verdeling van onroerend goed dikwijls op deze epistates een beroep werd gedaan. Bij het nameten van land staan andere beambten hem bij. In de papyrus Tebtynis 793, kol. 111 geeft de strateeg aan de epistates bevel samen met de komogrammateus een kadastrale opmeting te doen, maar volgens de commentators zou zijn taak die van controleur zijn geweest en niet die van landmeter, hoewel één van de auteurs (Guiraud) omtrent de bekende papyrus Enteuxeis 66 opmerkt: Ie fonctionnaire a qui l'apostille était adressée devait convoquer certains personnages, dont un géomètreet procéder a farpentage des deux tenures Ook in dit document is het de dorpsepistates, die een gemeenschappelijk gehuurd stuk grond in evengrote en gelijke stukken moet verdelen. Van enige toepassing van deze metingen, zelfs van rapporten over deze arbeid, is ons helaas niets bekend. 170

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1954 | | pagina 6