ben nu het voordeel dat we na het plaatsen van ategenover ait het x- en y-verschil direct kunnen aflezen» Soms moeten er enige meetpunten berekend worden en in dit geval behandelen we de x- en y-verschillen afzonderlijk met de volgende afleiding: Xl-XAr*P±--XaÏ dus (X* Xa) (Xe~Xa). Hier- [a] a} [a] So [a] a1 voor krijgen we dus de zetting: 11en Lo (XB-XA) (Xx-XA) kunnen we vervolgens met de loper alle x-verschillen tegenover de gemeten afstanden aflezen, waarna de y-verschillen op gelijke wijze worden berekend. x y Opgave: E 73118,36 89752,64 A73025,18 89469,38 X, XA 60,39 a1 193,28 [a] 298.23 Yx YA 183,58 De controle-berekening is hier kortheidshalve niet opgenomen. Coördinaten uit argument en afstand Voor deze en volgende berekeningen draaien we de schuif om en gebruiken we verder de schalen S, ST en T. Xb XA l ~xn c(*b XA) l v v a) sin AB of- Yb Y A l cos AB of sin AB 1 cos AB 1 Voor cos AB kunnen we ook gebruiken sin (100 AB), sin (300 AB), sin (AB100) en sin (AB 300), alles afgezien van het teken. Bij kleine hoeken gebruiken we inplaats van de 5 1 AB (100 AB) sinusschaal de 5 Tschaal. Met de zetting I11 Lo l (Xb-Xa) (Yb YA) kunnen we direct het x~ en r/-verschil aflezen. Als aandachtige lezer zult U echter willen opmerken dat we op de sinusschaal geen 1 zullen aantreffen. Dit is echter geen bezwaar want in de plaats hiervan nemen we dan sin 100 gr, terwijl we verderop de tangens van 50 gr op de T schaal als 1 gebruiken! Opgave: AB 378,2574 gr 340°25/54,/ 146,94 AB 438,71 YB— 7^= +413,37 Argument en afstand uit coördinaten A D (Xb XA) c tg AB 1 D tg AB - (Y~- Ya) {Xbj- Xa) - (Yb-Ya)'- COtg AB - {Yb Ya) tg(\00-AB)_ 1 - (XB - XA) 0t (YB -YA) (Xb XA)' sin a 225

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1954 | | pagina 17