Arbeiten der Katasteramter. Een bespreking wordt gegeven van
de volautomatische electrische rekenmachine Facit ESAO" en
van het precisie waterpas-instrument Wild N III.
Het „Compte Rendu du XVe Congrès national", uitgebracht
door het Syndicat national du Cadastre frangais (officiëel orgaan
„Essor syndicaliste") is dit jaar een boekdeel van 43 bladzijden
geworden (dus wel een verslag in extenso), dat op vele plaatsen
getuigt van de grote activiteit en de goede organisatie van onze
Franse zustervereniging.
EEN OUD KADASTER IN CHINA.
In één van onze artikelen over Egypte schreven wij, dat voor
ons onderzoek naar sporen van antieke kadasters het eerst de
vruchtbare gebieden in aanmerking kwamen.
De beschaving ontstond in Azië in en door de grote alluviale
vlakten, waar de landbouw zich sterk ontwikkelde. In Voor-Azië
was dat het geval met het oude Babylonië, in het Oosten kwam
daarvoor de Grote Vlakte" in aanmerking, de Chinese vlakte,
die zich over meer dan 300.000 km2 uitstrekt tussen Peking,
Hwai-ho, Lo-yang en Sjantoeng. Dit gebied, groter dan Engeland*
en Ierland samen, zou men een geschenk van de Gele Rivier kun
nen noemen, evengoed als Egypte door Herodus als een geschenk
van de Nijl werd voorgesteld.
Geen wonder, dat grondbelasting en kadaster daar reeds vroeg
bekend waren. Over dit kadaster vinden we in het werk van
Réné Grousset China", vertaald door J. A. Meijers en uitgegeven
door L. J. Veen's Uitgeversmaatschappij N.V. te Amsterdam,
enkele bijzonderheden.
Toen de beroemde reformist Wang An-sje aan de macht
kwam onder het bewind van keizer Sjen-Asoen (10681085)
begonnen de hervormingen. Hij is een van de merkwaardigste
figuren uit de Chinese geschiedenis. Hij wordt geprezen als staats-
socialist en voorloper van Soen Yat-Sen en de Kwo-min-tang.
Ook het kadaster werd (in 1073) grondig herzien, wat
noodzakelijk was geworden door de agrarische veranderingen
van de 9e eeuw. Toen immers verdween het klein-grondbezit. Hij
kwam niet tot een nieuwe indeling van de eigendom, maar slechts
tot een nieuwe indeling van het kadaster. In 1073 werd het gehele
territorium verdeeld in Q li s (een li 573 m), bedoeld als grond
slag voor de nieuwe grondbelasting.
Dit was, zoals Henri Maspero opmerkt, een zuiver fiscale her
vorming, zonder enig sociaal" karakter.
Zelfs een hervormer als Wang An-Sje dacht er niet aan, het
regiem der latifundia grootgrondbezit) aan te tasten; hij wilde
slechts het rijk van een nauwkeurig en gemakkelijk te hanteren
kadastraal plan voorzien. Desondanks zegevierde het elatisme
202
