e. Extracten-plan kunnen op de kantoren direct als lichtdrukken
worden vervaardigd. Ook dit geeft besparing van kosten. Geen
tijdverlies aan overbodig geworden tekenwerk, geen heen- en weet
zenden naar Amsterdam.
(Natuurlijk is hiervoor op de kantoren nodig een eenvoudig
afdrukapparaat. Indien langs deze weg van mechanische repro
ductie een calque ter grootte van een hulpkaart model 65 gelicht-
drukt kan worden, is de outillage aan de kadasterkantoren weer
iets meer op de hoogte van de tijd gebracht.)
Nu men in de leiding van ons dienstvak echter gemeend heeft,
zo ver niet te moeten gaan en de oorspronkelijke" bijbladen laat
bestaan, is het filmplan alleen te beschouwen als medium voor het
vervaardigen van lichtdrukken. M.a.w. het filmplan heeft een
secondaire functie als calque en de maatvastheid is niet belangrijk
meer. Het bijblad, op papier getekend, blijft het belangrijkste docu
ment. Het is merkwaardig, dat deze gedachte niet ten grondslag
ligt aan de procedure van de vervaardiging van het filmplan.
Immers: wanneer een bijblad niet voldoet aan de eisen, gesteld
voor het afdrukken op filmmateriaal (b.v. omdat het vuil is of de
tekening onduidelijk, of de materiële toestand slecht), moet dit bij
blad vernieuwd worden door kopiëring»
Het is deze methode, die mij de titel van dit artikeltje in de pen
gaf, want we kunnen het er over eens zijn, dat hier inderdaad een
groot verlies op de loer ligt. Een gekopiëerd plan heeft nu een
maal niet dezelfde waarde als het oorspronkelijke. Deze methode
is des te merkwaardiger, omdat die kopiëring rechtstreeks op het
filmplan kan geschieden en direct in inkt» Het oorspronkelijke bij
blad wordt aldus het nauwkeurigst overgebracht.
Het is zeker wel aan te bevelen om alle minuutpercelen op de
bijbladen over te brengen en tevens de schaal, de aangrenzende
bladen, de namen der wegen enz. daarop te vermelden. Indien de
minuutgrenzen in grijze inkt zijn aangebracht, onderkent men die
gemakkelijk. De kostbare minuutplans (voor een groot deel van
het land de enige basiskaart) behoeven dan nog slechts zelden ge
bruikt te worden. Dat is belangrijk!1)
Nu het opbergen van archiefstukken in hangkasten meer in
zwang komt, is het misschien ook de moeite waard te onderzoeken,
of aldus opgeborgen minuutplans schade ondervinden. Door de
verticale ligging in zware portefeuilles had de lucht weinig toe
gang tot het oude belegen papier. Na 130 jaar komt dit materiaal
plotseling vrij te hangen. De vrijere toetreding van lucht kan zijn
invloed op het uitgewerkte materiaal doen gelden. Ook elders
treden verschillen op. Voor fotografisch papier kent men b.v. het
236
Hermeten plans worden reeds overeenkomstig deze aanbeveling ingericht.
Red.
