lengten van de stralen op de rekenliniaal, de middelpunten door uitzetting van deze maten op de tekening vast te leggen. Overigens zijn de twee genoemde constructies uit cirkelbogen geen van beide bijzonder fraai, zoals men in figuur 6 ziet. Links zijn de constructies uit twee, rechts die uit drie cirkelbogen getekend. Boven ziet men dezelfde figuren naast elkaar, die in figuur 5 om elkaar heen zijn getekend, waardoor een visuele vergelijking niet goed mogelijk was. Beneden is de verhouding van de assen als 8 5. Hoe onbevredi gend bij deze gunstiger verhouding het resultaat niettemin nog blijkt te zijn, ziet men duidelijk op het nomogram Kad. nr. 67, waarop een pseudo-ellips is afgebeeld die gelijkvormig is met de figuur links onder van figuur 6. Daarom lijkt ons voor de landmeetkundige praktijk één van de bekende papierstrookconstructies verkieslijker dan beide benade ringen uit cirkelbogen die hiervoor zijn genoemd. Men krijgt op een eenvoudiger wijze dan volgens de cirkelboogmethodes de ellips zelf. Bij ietwat langgerekte ellipsen is men bij de cirkelboogconstruc ties genoodzaakt met zulke lange stralen te werken, dat er een stangpasser aan te pas moet komen, die niet ieder zo maar bij de hand heeft. 4) Is men wel zo gelukkig, dan zal men bemerken dat, 187 Fig. 6. 4) Op de figuren 1, 2 en 4 komen pseudo-ellipsen voor uit drie verschillende cirkelbogen, die alle direct met een gewone passer konden worden beschreven. Met de grote bogen van figuur 5 was dit ondoenlijk; bij een halve lange as van 9 cm is de grootste kromtestraal immers al 27 cm. Bij deze ellips is de grootste straal die bij de h.tw.-constructie wordt gebezigd 24,5 cm. Om de tekening zorgvuldig uit te kunnen voeren zijn daarom op de lange as als ar-as een groot aantal punten als abscissen gekozen, bij elk waarvan zes getallen door berekening zijn gevonden, die de ordinaten voorstellen van de drie krommen onder en boven de lange as.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1956 | | pagina 11