zulks wydlopig te beschryven. Maar alzo vele Meters zig bedienen van een bezondere zoort van Waterpas of Waterwaag genoemd, die zeer dienstig is om hoogtens en laagtens mede te meten, voornamelyk die, welke niet heel steil maar schuins aflopen; Zo kunnen wy deszelfs beschryving hier niet agter houden; ziet voor eerst de 116 Figdie zal U de zelve in een opslag vertonen; A E F C, is een holle pyp van geel koper of vertind yzer-blik gemaakt, omtrent 1 of 11/2 Duim in zyn diameter dik, en van E. tot F. 3V2 of 4 Voet lang, deszelfs Regthoekig opstaande einden EA. FC. zyn 3 of 4 duim hoog; in elk van deze einden is een lang glas, van fatzoen als de Eau de la Reine glazen zyn, en die men zelfs dikwyls daar toe gebruikt, met zekere zoort van Lym of pik, gelyk de Silversmids gebruiken, wel vast gemaakt, en zodanig dat 't waterdigt isvoorts zo is aan dit Instrument in G. net in 't midden van G F. een kopere of blikkene koker vast gesolideert, om het zelve op een stok te steeken. By 't ge bruik word deze Waag of de Pyp B A E F C D. met water aangevuld, zodanig dat het zelve aan beide einden in de glazen tot H. en I. opklimt, dan zal de gezigtstraal over beide hoogtens van 't water H I., de Horizontal of Waterpasse linie wezen; gelyk zulks openbaar is, als wy overwegen dat het water in beide de opstaande einden der buis met gelijke kragt na beneden drukt, en gevolglyk in H en I waterpas staat; voorts omdat 't water niet zo ligt door de wind beweegd zoude worden, en in 't voort- dragen 't zelve niet uitstorte, zo worden de einden der glazen B en D. elk met een kurk digt gemaakt, welke einden ook met dunne blikkene ringjes, tegen t breken moeten voorzien wezen. W. T. Sluis en Ir. A. Franke: De toepassing van portofoons Lij waterpassingen De voorbereiding van cultuurtechnische werken zoals ruilver kavelingen, waterbeheersingsplannen, egalisaties e.d. brengt vrij wel steeds met zich mede dat voor het betrokken gebied een inzicht verkregen moet worden in de hoogteligging. Er worden dan ook jaarlijks tienduizenden ha gewaterpast. Hoewel de kosten van het vervaardigen van een hoogtekaart relatief laag zijn ten opzichte van de kosten van uitvoering der cultuurtechnische werken, verdient het toch aanbeveling te streven naar verlaging van deze kosten. Zowel het opnamewerk als het tekenwerk bestaat vrijwel geheel uit arbeidsloon. Bij handhaving van de bestaande werkmethoden is het zelfs met geroutineerde krachten niet mogelijk de arbeids- produktiviteit nog hoger op te voeren. 105

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1957 | | pagina 17