haar abscissenvleugeltje uitstrekt, daarna de ordinatenvleugel, om dan, na enkele dribbelpasjes, haar X-je te bouwen en het Y-tje te leggen. Maar behalve sierlijk is de bewerking praktisch, eenvoudig en doorzichtig. Als de H.T.W. de berekening in het bestaande formulier zeer snel noemt, is de hierna te geven bewerking met volledige controle vliegensvlug en voordelig. De methode Collins is naar mijn mening daarom de schoonste, omdat zij bestaat uit twee volkomen gave bewerkingen: de basis- hoekenmethode en de snijpuntsbepaling volgens Heckmann-Tien- stra. Deze bewerking zal in geen wiskundeboek mogen ontbreken en wie de uitwerking in het formulier vergelijkt met de logaritmische van voorheen (zie blz. 183 van Gerichte Vlakke Driehoeksmeting voornoemd) zal deze vondst waarderen. Praktisch doet zij slechts heel, heel weinig onder voor de methode Cassini. De methode met barycentrische coördinaten, een vinding van de Zwitser Ansermet, heeft haar tijd overleefd. Zij moet het veld ruimen voor betere methoden, waarmede ze op geen stukken na kan wedijveren. De bewerking is niet fraai, niet gebaseerd op een systeem; zij bestaat uit overdadig veel op zichzelf staande bereke ningen met veel notaties; zij is niet vlug en praktisch; de bewerking vergt het dubbele van de tijd, die voor de methode Cassini nodig is. Gesteld, dat we alleen de methode Cassini kenden, zoals die in dit artikel wordt gedemonstreerd en men wilde ons de methode met barycentrische coördinaten voortoveren, we zouden haar als wetens waardig, maar niet als praktisch bruikbaar aanvaarden. Nogmaals: een universeel formulier* Bezaten we kortgeleden nog 3 formulieren, waarin benaderde coördinaten van een snelliuspunt konden worden berekend, nu het er slechts twee zijn, zal niemand verlangen dat er weer één bij komt. Naar mijn mening is één formulier voldoende. En dat for mulier moet dienen voor de meest praktische methode. In een artikel in jrg. 1957, blz. 52 van dit orgaan publiceerde ik een universeel formulier, waarbij ik onbeantwoord liet de vraag, waarom daarin de richtingscoëfficiënten ontbraken. Het antwoord is heel eenvoudig. Het daar gepubliceerde formulier dient slechts voor berekeningen met definitieve coördinatenEn berekeningen van en met benaderde coördinaten komen in een afzonderlijk formulierof liever nog, in een afzonderlijk exemplaar van hetzelfde formulier. Want het hier bij afgedrukte formulier verschilt in wezen niet van het hiervoor- bedoelde. Zoals de H.T.W. de voorkeur geeft aan een afzonderlijk exem plaar van het argumentenformulier voor controleberekeningen, vindt men hier gepropageerd een scheiding tussen definitieve en benaderde coördinaten. Dat is belangrijk, want le. behoeft dan niet apart vermeld te worden, dat het benaderde coördinaten zijn; 2e. is geen verwarring meer mogelijk tussen definitieve en benaderde 179

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1957 | | pagina 15