y hoeken met tophoek 99 (PB) (PA) wordt gesneden door een rechte. We berekenen de coördinaten van het middelpunt van de omge schreven cirkel met form. (9) en (10) als de tangens, of met form. (13) en (14) als de cotangens van 99 bepaald wordt. Daarna heeft men de keus uit verschillende methoden voor de snijding van de rechte met de cirkel. Past men de methode toe die op blz. 7, jrg. 1957 van dit orgaan gegeven is, dan heeft men de dubbelzinnige snijding op een geheel nieuwe wijze uitgewerkt. Vergelijken we nog even deze middelpuntsbepaling met de tot nu toe gebruikelijke. Volgens de H.T.W. (blz. 173) moet eerst het argument AB bepaald worden en resp. vermeerderd en verminderd worden met (100 99); van de gevonden argumenten moeten dan de (co)tangenten bepaald worden, waarna de snijpuntsbepaling volgens Heckmann-Tienstra volgt. In bovenstaande bewerking bepaalt men slechts (co) tg 99 Achterwaarts gemeten hoeken» Een snelliuspunt kan ook bepaald worden door hoeken te meten, d.w.z. series van twee achterwaartse richtingen. Hoe daaruit de benaderde coördinaten moeten worden berekend is nu geen pro bleem. Het benaderde punt is één van de snijpunten van twee cir kels. Ook hier moeten dus de middelpunten van de omgeschreven cirkels berekend worden. En omdat die gemeten hoeken zoveel mogelijk gestrekt moeten zijn (H.T.W. blz. 201) zullen de daar voor aangewezen formules zijn (9) en (10), waarin de tangenten voorkomen (schema I). Een gevolg van die nagenoeg gestrekte hoeken is, dat de middelpunten ver weg zullen liggen. Als men in het omwentelingsregister kommastand 2 kiest, kan de capaciteit van de rekenmachine tot 1000 km gaan, waardoor een hoek tot 199 gr normaal verwerkt kan worden. Achterwaartse richtingen» Hiermee zijn we gekomen aan de berekening van de benader de coördinaten van een snelliuspunt uit achterwaartse richtingen. Bij de bespreking van de verschillende methoden gaan we er van Fig. 3 171 ,P N

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1957 | | pagina 7