De oplossing is beschreven aan de hand van de aanwijzingen voor de lokale driehoeksmeting in Gerichte vlakke driehoeks meting en elementaire landmeetkundige berekeningen" van Ir. F. Harkink, tweede druk, blz, 196203. Omdat f^hier negatief is, volgt voor d een hoek van bijna 400 gr. Hiermede is bereikt, dat d moet worden opgeteld bij KP. Verscheidene inzenders hebben d berekend met behulp van de sinusregel in A KRPZij maakten daarvoor gebruik van een hulp stelsel met KA of RC als) een der assen en respectievelijk K of R als oorsprong. Dit is niet verkeerd, alleen bewerkelijker dan de door ons beschreven methode, omdat nu zowel de abscis als de ordinaat van R, respectievelijk Kmoet worden berekend om de lengte KR te bepalen. Sommigen berekenden daarna behalve <5 en Z KRP ook RP met de bedoeling in het hulpstelsel de coördinaten van P te bepalen. Zij vergaten daarbij dat de lengte RP (ongeveer 5 km) te groot is voor een sinus en cosinus in 6 decimalen, dus dat de coördinaten van P dan niet zo nauwkeurig zijn. Door transformatie vonden zij tenslotte de gevraagde coördinaten. Omdat deze punten veel dichter bij K liggen dan bij P, is de onnauwkeurgiheid van P slechts van zeer geringe invloed op de eindresultaten en voor het doel helemaal niet van belang. Nu nog iets over de oplossing met behulp van iteratie. Omdat ons nog al eens de vraag bereikt: ,,wat is iteratie?", nemen we uit de ENSIE over hetgeen Prof. Dr. A. van Wijngaarden daarover heeft geschreven. Men houde hierbij echter in het oog, dat het toepassen van iteratie alleen dan zin heeft als de directe berekening (met de controles) veel moeilijker en/of omslachtiger zou zijn. Iteratie is in het algemeen een proces, waarbij men, uitgaande van een schatting voor de te berekenen grootheid of functie, vol gens een min of meer van te voren vastliggend rekenschema een betere benadering afleidt, waarna men het proces met deze betere benadering herhaalt tot de gewenste nauwkeurigheid bereikt is, hetgeen men ziet uit het aantal cijfers, waarin de twee laatste be naderingen overeenstemmen. Een belangrijk voordeel van een iteratieproces boven een direct proces is, dat het zelf-controlerend en zelf-corrigerend is, d.w.z. dat een gemaakte fout het vinden van het juiste antwoord vertraagt, doch niet verhindert." Een eenvoudig voorbeeld van het toepassen van iteratie is het worteltrekken volgens de methode van Newton.- In ons geval namen de inzenders KP als schatting voor het on bekende argument RPHieruit zijn voorlopige argumenten af te leiden voor de veelhoekszijden, waarna voor P, uitgaande van de gegeven coördinaten van K, voorlopige coördinaten berekend wor den. Uit deze coördinaten van R en die van P wordt nu een tweede benadering voor RP bepaald. Hierna weer de argumenten voor de veelhoekszijden afleiden en beter benaderde coördinaten voor R 104

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1958 | | pagina 24