D. K. BLOEMEND AAL:
Krayenhoff (1758-1840)
In Nijmegen leefde omstreeks het midden van de 18e eeuw het
echtpaar Cornelis Johannes Krayenhoff en Clara Jacoba de Man.
Dit huwelijk werd gezegend met de geboorte van 11 kinderen,
waarvan er 3 zeer jong zijn gestorven.
De enig in leven gebleven zoon uit dit huwelijk, te weten Cor
nelis Rudolphus Theodorus Krayenhoff werd op 2 juni 1758 ge
boren.
Zijn naam is in geodetische kringen welhaast een begrip ge
worden, mede door het grote driehoeksnet, door hem in het begin
van de 19e eeuw ontworpen en gemeten.
In 1798 werd namelijk door de Eerste Kamer van het Vertegen
woordigend Lichaam des Bataafschen Volks een commissie be
noemd, die tot taak kreeg een nieuwe kaart van Nederland samen
te stellen.
De opdracht daartoe werd verstrekt aan Krayenhoff, die na in de
jaren 1799 en 1800 waarnemingen te hebben verricht met een
sextant van Adams, in het jaar 1801 begon met het meten van een
driehoeksnet met de repetitiecirkel van Borda.
Het resultaat van zijn arbeid werd gepubliceerd1 in: Précis His-
torique des Operations géodésiques et astronomiques faites en
Hollande, pour servir de base a la topographie de eet état.'
Een zeer uitvoerig verslag van zijn metingen, aangevuld met
critische beschouwingen, vinden wij in: Kadaster en Landmeet
kunde" van 1889: Overzicht van de Graadmetingen in Nederland"
door Dr J. D. van der Plaats.
Van een meer recente datum hebben we de beschikking over:
.Triangulaties in Nederland" door Ir C. W. Moor (1953).
Door de logische opbouw en een heldere betoogtrant is deze
laatste studie mede als gevolg van de bijvoeging van uitvoerig
kaartmateriaal bijzonder interessant.
Nu het in 1958 twee eeuwen geleden is, dat C. R. Th. Krayen
hoff werd geboren, leek het mij nuttig enige aandacht te schenken
aan het leven van deze grote man.
De biografische gegevens hiertoe zijn voor het grootste deel ont
leend aan: .Levensbijzonderheden van de Luitenant-Generaal
Baron C. R. T. Krayenhoff", door hemzelf in schrift gesteld en op
zijn verlangen in het licht gegeven door Mr H. W. Tydeman, Prof.
Jur. aan de Universiteit te Leiden. Uitgegeven te Nijmegen door
C. A. Vieweg in 1844.
Krayenhoff Sr, majoor-ingenieur, was een expert in de water
bouwkunde van internationale vermaardheid. Dit moge o.m. blijken
uit het feit, dat hij tot driemaal toe naar Spanje is geweest om de
voorbereidingen te treffen en uitvoering te geven aan de aanleg
van het z.g. Kanaal Imperiaal in Arragon.
82
