men mocht al blij zijn, wanneer ergens in de binnenlanden zich een
timmerman beschikbaar stelde op de dag, waarop de landmeter in
het dorp was, of wanneer de burgemeester der te bereizen gemeente
de veldwachter een extraatje verdienen liet met het ketting trek
ken". Hoe primitief het er soms toeging heeft me wijlen landmeter
Meertens uit Maastricht wel eens verteld met voorbeelden uit zijn
opleidingstijd. Met zijn leermeester Van Beurden liep hij uren en
uren naar het terrein hunner werkzaamheid; een bos jalons was
zwaar evenals de toenmalige brede meetband, zodat volstaan werd
met de wandelstok van de leerling en de parapluie van de leer
meester en een linnen meetlintje.
Assistent van de Ingenieur-Verificateur*
In 1919 naar Amsterdam verplaatst en in 1924 naar Utrecht, is
Koopmans, evenals vele andere collega's in de loop der jaren,
assistent geweest van de Ingenieur-Verificateur. Vóór het optreden
van de Hoofden van Bureau in de dertiger jaren waren er vroeger
veel meer bureaus van de I.V. dan tegenwoordig het geval is. Een
Ingenieur-Verificateur moest zich in die tijd veel meer met de dage
lijkse kleinigheden bemoeien, mede een uitvloeisel van de toen
malige organisatie, waarin de landmeter koning was in zijn distrikt,
de metingstukken nog door de I.V. na grondige naziening moesten
worden goedgekeurd, alle ambtenaren van de landmeetkundige
dienst onder de onmiddellijke bevelen van hem stonden. Vakantie
moest men aan de I.V. vragen, en aangezien in de provincie een
telefoon toentertijd op een kadasterkantoor nog iets ongekends
was, moest dit wel schriftelijk gebeuren. Vormen welke sedert
het optreden van minister Lieftinck sterk zijn veranderd werden
een jaar of veertig geleden nog streng in acht genomen. Een vraag
om vakantie: Hiermede heb ik de eer U Hoog Edel Gestrenge
beleefd te verzoeken, mij verlof tot afwezigheid te willen verlenen
voor de duur van twee dagen, en wel op De brief kwam
dan via de landmeters, aan wie men was toegevoegd, retour met
de gedateerde kanttekening, dat het verlof conform was verleend.
Bij terugkomst van vakantie werd de brief weer aan de I.V. ge
stuurd, met de mededeling Heden mijne werkzaamheden hervat"
enz. Het verhaal gaat, dat in de jaren 1920 laatstgenoemde aan
tekening door een Zuidelijke I.V. niet voldoende werd geacht.
Of de betrokken ambtenaar nu hoog sprong of laag sprong, er
moest komen te staan: ,,Met dank voor het genoten verlof, heb ik
de eer U Hoog Edel Gestrenge te berichtenenz.
De bemoeiingen van de Ingenieur-Verificateur moesten zich ook
uitstrekken over nog kleiner dingen. Toen collega Van der Neut
uit Amsterdam naar Amersfoort werd verplaatst (aug, '20), moest
hij bij zijn komst aldaar vaststellen, dat hij in de uitoefening van
zijn werkzaamheden ten zeerste werd belemmerd door de afwezig
heid van teken- en schrijfmateriaal. Hiervan op de hoogte gesteld,
bracht de I.V. van Utrecht Hogenhuijs... een penhouder mee. Ook
137
