- mMëéI a d sflooMffl - op tó GM is ihïwe'
mensen eerst ruim een half jaar te werk gesteld worden op de
bureaus van de Landmeetkundige Dienst en de Bewaringen, waarna
tische en praktische gerichte vorming ontvangen, nodig voor een
gewaardeerd medewerker op een der vele kantoren der verschil
lende kadastraal-landmeetkundige diensten.
Ruilverkaveling*
Maakte Koopmans in zijn lange kadastrale loopbaan nog in
Utrecht het einde van het vrije" examen mee (een twintigtal leer
lingen werd door hem met minder of meer succes opgeleid), in
1934 naar Amersfoort verplaatst beleefde hij gelijk wij de revolu-
tionnaire uitbouw van de kadastrale ruilverkavelingsdienst. Door de
oorlog 19391945 kwam de landbouw in het brandpunt van de
belangstelling niet alleen, maar ook in de greep van een rationeler
bedrijfsvoering, een opvoering van de bodemproductie tevens,
waartoe ruilverkaveling een zeer groot aandeel kon leveren. Enkele
maanden na mei 1940 waren reeds een beduidend aantal ruilver
kavelingsbureaus uit de grond gestampt en namen tientallen
collega's deel aan een bij uitstek sociaal gerichte arbeid, waarvan
de landmeter toen nog (naar een woord van mr. Schepel) de ziel
uitmaakte. Nog een paar jaar, en onze ruilverkavelingskantoren
bestaan in hun huidige uitgebreidheid alweer twintig jaren. Wan
neer we achteruit zien naar al het vele dat tot stand kwam (met
Walcheren als een top) en daarbij tevens bedenken, welk een over
stelpende hoeveelheid ruilverkavelingsarbeid nog op zeer spoedige
uitvoering wacht, dan wordt het ons meermalen bang om het hart.
In de laatste achttien jaren kwamen een honderdduizend hectaren
gereed, maar veel meer dan een millioen bunders staan nog op de
wachtlijst. Wat voor zin heeft kostbare propaganda, als realisatie
de eerste halve eeuw toch uitblijft? Of zullen wellicht door de
immense uitgebreidheid van het vraagstuk andere realisatiewegen
worden gevonden en het werk deels uit handen van het Kadaster
worden overgenomen? Koopmans zal de oplossing tijdens zijn loop
baan niet meer beleven en, helaas, ook schrijver's haren zullen hem
geen pijn meer doen, als uiteindelijk de verlossende daden zullen
zijn gesteld.
B.LW.
In oorlogstijd, toen mannen als Van der Neut en Koopmans in
de verzetsbeweging zaten, in de T.D. en de L.O., werkende voor
illegale pers en groepscontact, ontstond ook in kadastrale dienst
een onderduikmogelijkheid: de bureaus voor buitengewoon land
meetkundig werk, waar gestrande studenten, stuurlieden van de
grote vaart e.v.a. onderdak vonden. Na de Bevrijding kwam de
organisatie ook hiervan in andere banen, nadat tijdens het experi
ment gebleken was, dat kadastrale ervaring een onmisbare faktor
was ook bij de uitoefening van de hermetingsarbeid. De normale en
141
