105
Ruilverkaveling zal hier in het algemeen geen opbrengstverhoging,
wel kostenverlaging teweeg brengen. Verder moet dus aan grasland
gebieden prioriteit worden gegeven.
Er zijn aanwijzingen dat bij normale ruilverkavelingstechniek on
geveer de helft van de netto-baten kunnen worden toegeschreven
aan verbetering van de bereikbaarheid (Meerjarenplan). Een econo
mischer bodemexploitatie is dus ook mogelijk zonder ruilverkaveling.
.Verharding van een modderweg heeft ongeveer het effect van ver
mindering van de perceelsafstand tot de helft. De enige, voorwaarde
is, dat het tracé goed is. Mechanisatie van de vervoermiddelen is een
tweede mogelijkheid om afstanden te verkorten, maar een belemme
ring is hier weer het kleinbedrijf. Per duizend ha zijn in ons land
meer tractoren in gebruik dan in de Verenigde Staten. Deze getallen
bedriegen evenwel, wanneer men niet het volgende in aanmerking
neemt. Terwijl in Amerika vrijwel alle werk gemechaniseerd is, wordt
in Nederland alleen op het grotere bedrijf machinaal gewerkt. De
particuliere eigendom waarop onze economie rust, heeft tot gevolg
dat de machinaal bewerkte percelen als een mozaïek door het land
schap liggen, en ondanks het grote aantal tractoren per oppervlakte
eenheid worden op het kleine bedrijf nog steeds paarden gebruikt
of handwerk beoefend.
Het kleinbedrijf is ook een handicap bij het aanleggen van wegen.
De kosten van landbouwwegen bedragen ƒ1500.— per ha cultuur
land, maar deze kunnen beduidend worden teruggebracht indien de
blokken groter zijn. Nu is er een logische samenhang tussen afme
tingen van de kavels en dichtheid van het wegennet. Het Nederlandse
landbouwwegennet heeft een lengte van 26 m/ha. Wanneer men het
kolonisatiepatroon van de N.O.P. (10 m weg per ha) als model voor
ruilverkavelingsgebieden voor ogen stelt, dan valt het tegen dat bijv.
in de herverkaveling Walcheren nog 25 m weg per ha nodig was.
In zandgebieden met veel kleinbedrijf wordt wel tot 40 meter per ha
aangelegd (ten dele onverhard). Met ruilverkaveling van gebieden
met merendeel bedrijven beneden 15 ha is dan ook geen eer te be
halen. Het verdient aanbeveling ook nu reeds bij de uitvoering min
der wegen per ha aan te leggen. De kavels worden dan weliswaar
smaller, maar in de toekomst is samenvoeging te verwachten.
Bij wegaanlegkosten ƒ1000,— per ha en grondverbetering a
2000,— is het rendement van het eerstgenoemde groter dan van
het laatste. ,,Zusammenlegung" na aanleg van een nieuw wegenplan
is dus rendabeler dan integrale ruilverkaveling. De goedkoopste op
lossing is evenwel administratieve ruilverkaveling.
Administratieve ruilverkaveling
Tot nu toe is in ons land weinig aandacht besteed aan administra
tieve ruilverkaveling, vermoedelijk omdat niet het kadaster, maar de
C.C.C. krachtens de ruilverkavelingswet belast is met de algehele
leiding van ruilverkavelingszaken. Wel wordt in het Meerjarenplan
aandacht gewijd aan administratieve ruilverkaveling, ruilverkaveling