Ojieven met Lubmeetkunde insU^
Opgave LXXII
Door de aanwijzing „De eerste vaststelling der argumenten moet
geschieden langs 282-285-286-287-279" bemerkt men al dadelijk te
doen te hebben met hoofdhoekmeting. De argumenten 282-283-284-
285 mogen pas vastgesteld worden, nadat het argument 282-285
bepaald is.
We beginnen nu met het opschrijven van de veelhoek P-282-285-
286-287-279-P. Na het berekenen van de argumenten P-282 en
279-P en het invullen van de gemeten hoeken, worden deze opge
teld bij het eerste argument. Als het goed is, moet nu op een nog
aan te brengen kleine correctie na deze som gelijk zijn aan het
laatste argument. In ons geval blijkt een correctie van 928 dmgr
nodig te zijn. Dit is ontoelaatbaar groot Er moet een fout van
0,1 gr gemaakt zijn. Een der hoeken zal 0,1 gr kleiner moeten
worden. Voordat we de aanwijzingen, gegeven in „Gerichte vlakke
driehoeksmeting" door Ir. F. Harkink, 2e druk, blz. 184 gaan op
volgen, voor het opsporen van het punt waar de fout is gemaakt,
onderzoeken we eerst nog de som van de hoeken van de gesloten
veelhoek 282-283-284-285. Deze wijst op niets abnormaals, de aan
te brengen correctie bedraagt 27 dmgr. We zullen dus de veelhoek,
als we niet de methode-Brönnimann kiezen, tweemaal moeten be
rekenen als eenzijdig volledig aangesloten veelhoek, uitgaande van
beide eindpunten. We kunnen hiervoor de hoofdhoekmeting
negerend nemen 282-283-284-285-286-287-279, of de niet ge
meten zijde 282-285 berekenen en dan nemen de veelhoek 282-285-
286-287-279. Beide manieren zijn ongeveer even bewerkelijk. We
kiezen de laatste.
Hoe berekenen we de lengte 282-285? Dit gaat het eenvoudigste
door 282-283-284-285 als eenzijdig volledig aangesloten veelhoek te
behandelen met 282-285 als wederzijdse afsluitrichting. Hiervoor
kunt U bv. de x- of */-as kiezen, maar U kunt beter het argument
282-285 van de hoofdveelhoek nemen (nadat daarop de correctie
naar aanleiding van [Q -f- 18 dmgr reeds is aangebracht). Als
de hoekfout niet in 282 gemaakt is, hebt U het geluk de nu op te
zoeken sinussen en cosinussen bij de definitieve berekening van de
gehele veelhoek over te kunnen nemen. Voor 282 kunt U de ge
geven coördinaten nemen, maar handiger het punt 0;0, het gaat
143
282
279
'P
287
283
284
286
